پاسیون سنت متیو* (که در ایران آن را با نام های " شور و شوق سنت ماتیوس " یا " انجیل به روایت متی" نیز می شناسند) در سال 1728 پنج سال بعد از پاسیون سن ژان در لایپزیگ توسط یوهان سباستین باخ نوشته شد . این اثر برای اولین بار در مراسم دینی جمعه مقدس(1) در سال 1729 به اجرا در آمد . او این اثر را تا سال 1740 مرتبا تصحیح کرده است . این پاسیون در مقایسه با پاسیون سن ژان موفقیت بزرگتری برای آهنگساز محسوب می شود . در این اثر جلجتا (2) دیگر دستمایه ئی برای خلق یک درام شورانگیز نیست ، بلکه الهام بخش بخش تاملی ژرف است بر مرگ مسیح که هم سوگناک و هم بخشاینده ی آرامش است . برای اجرا پاسیون به صحنه پردازان و نوازندگان بیشماری نیاز دارد : سولیست ها ( روایت کنندگان انجیل ، مسیح یهودا ، پطروس ، دوزن عابد ، دو شاهد ، پیلاطس ، همسرش و ...) همسرایان ( مردم کوچه و بازار خشن و بی رحم ،و گاه ستایش انگیز و شفیق ...) و ارکستر ...
هرمان آبرت درباره ی این پاسیون می گوید :
« قطعه ای روح نواز از هنر ملی و دینی که جهان تا کنون فقط یک بار پیش از این همتای کامل آن را تنها در تراژدی یونانی تجربه کرده است . مسلما پیچیده گیها و در هم فشردگی نمایشی این پاسیون فراسوی کانتات های آهنگساز به خالص ترین تعبیرات معنایی در موسیقی مذهبی دست یافته است ، چندان که باخ گویی به آسانی قله های شکوهمند احساس و گستره های وسیع بیانی را تسخیر میکند . از لطافت آریای (3) سوپرانو در قطعه ی "من جان شیرینم را که هم اکنون از دست می رود ، دوست دارم ." تا آوای خشونت بار کر که میکوفد : "بگذار مصلوب شود"»
Wit setzen uns mit Tranen nieder (مشهورترین قطعه این اثر)
سکانس اول اثر (No.1) ، ارکستر و همسرایان با هم یکی میکندو نقش سنتی پیش در آمد را در مفهوم موسیقیایی و نمایشی آن ایفا میکند . این سکانس نمایانگر خرامیدن دختران صهیون و نزدیک شدن آنان به ( محبوب مصلوبشان ) است . این بخش از موسیقی بصورت یک نمایش سمفونیک روی اشک های انسان و ندبه و زاری او تکیه میکند .دیالوگی میان گروه آوازی و سازی بسط داده می شود ، به این ترتیب تبادلی به وجود می آید که نوع کاملا نمونه ی پرداخت موسیقیایی تصور جمعیت در سر تا سر پاسیون است . آریای سوپرانو (No.2) بوسیله ارکستر و فلوت همراهی می شود . این قسمت از موسیقی به شکل ری تورنللو (4) گریه های خونبار مادر یهودا (5)را به دیدن کسی که پسر او را می زند ( چرا که او پس از تبانی با روسای کهنه بصورت افعی کشنده در آمده بود ) تجسم میبخشد .
آریای بعدی (No.3) به صدای تنور سپرده شده است، گوینده مردی و شاگرد وفاداری است که از جسد مسیح مراقبت میکند، و در حالی که دیگر شاگردان به خواب رفته اند . گروه آواز سه بار در این دقایق پر تشویش بنا به مناسبت ها مداخله می کند . در آریای (No.4) شاگرد مراقب ، پس از نوحه طولانی که با ابوا همراهی شده است ، با تصمیمی سرور انگیز به مراقبت از مسیح ادامه می دهد . بار دیگر همسرایان با خواندن سرود لالایی به قصد سرپوش بر (گناهان ما ) ارکستر ار همراهی میکنند .دوئت برای سوپرانو و آلتو (No.5) گرفتار آمدن مسیح را به تصویر میکشد که با خشونت و اعتراض جمعیت ترسان در هم می آمیزد . سکانس (No.6) ، پایان دهنده نخستین بخش پاسیون و نوعی کرال است که تعبیر خدا شناسانه ئی را با این استدلال که عیسی مسیح تجلی خاکی خداوند است ، عرصه می دارد .آریای آلتوی (No.7) ، غم انگیزترین بخش تمامی این اثر است . این بخش از موسیقی ، اشک ها و توبه ی پطروس را پس از سه بار انکار نمایش می دهد . یک ویلون سولو ندبه های سرود را بصورت ترجیع بند ارائه می کند .
کرال بعدی ( No.8 ) که آرمون هوشیارانه ئی در ساختار است ، سرشار از فروتنی و خضوع به صورتی موفقیت آمیز ، ناتوانی انسان و پشیمان او را توصیف میکند . در سکانس (No.9) آریوزو تفسیرهای گوناگونی را از مرگ مسیحبا نواختن ناقوس جلجتا ارائه میکند . فضای موسیقی بس غریب است . صدا ها . ساز ها پیوسته پرده گردانی می کنند و هر بار لایه هایی از هارمونی باز می آفرینند . فضای تونال (6) و ریتمیک (7) آریا به شدت در تقابل با جو غم انگیز آریوزو است . آلتو ، دیگر آوای پشیمانی و شکوه به گوش نمی رساند، بلکه دعوتی سرور انگیز است که به « به آغوش مسیح باز آیید »
آریا (No.11) یک ری تورنللو است که در آن سولیست با قلب خود عهد تطهیر می بندد تا از آن طریق درون را محشور « آرامش شیرین مسیح» سازد . آریای پرشکوه پایانی (No.12) پیرایش بیان و مایه هاست . هر سولیستی به نوبت ظاهر می شود و گروه کر نیز به آرامی وداع مسیح را که در ژرفای گور آرمیده است ، زمزمه می کند . کر نهایی (No.13) پاسیون سنت ماتیوس را با یک آریای داکاپو (8) برای کر و ارکستر با هم پایان می برد . نغمه در یک ساراباند (9) موقر و گسترده بسط می یابد ، نغمه ئی که دیگر دعوت اندیشیدن به راه مسیح نمیکند ، بلکه ، بیش از آن ، درنگی بر گور مسیح است . اثر با الهام شگفت بر آسودن جذبه ی مسیح به پایان می رسد .
آریای بعدی (No.3) به صدای تنور سپرده شده است، گوینده مردی و شاگرد وفاداری است که از جسد مسیح مراقبت میکند، و در حالی که دیگر شاگردان به خواب رفته اند . گروه آواز سه بار در این دقایق پر تشویش بنا به مناسبت ها مداخله می کند . در آریای (No.4) شاگرد مراقب ، پس از نوحه طولانی که با ابوا همراهی شده است ، با تصمیمی سرور انگیز به مراقبت از مسیح ادامه می دهد . بار دیگر همسرایان با خواندن سرود لالایی به قصد سرپوش بر (گناهان ما ) ارکستر ار همراهی میکنند .دوئت برای سوپرانو و آلتو (No.5) گرفتار آمدن مسیح را به تصویر میکشد که با خشونت و اعتراض جمعیت ترسان در هم می آمیزد . سکانس (No.6) ، پایان دهنده نخستین بخش پاسیون و نوعی کرال است که تعبیر خدا شناسانه ئی را با این استدلال که عیسی مسیح تجلی خاکی خداوند است ، عرصه می دارد .آریای آلتوی (No.7) ، غم انگیزترین بخش تمامی این اثر است . این بخش از موسیقی ، اشک ها و توبه ی پطروس را پس از سه بار انکار نمایش می دهد . یک ویلون سولو ندبه های سرود را بصورت ترجیع بند ارائه می کند .
کرال بعدی ( No.8 ) که آرمون هوشیارانه ئی در ساختار است ، سرشار از فروتنی و خضوع به صورتی موفقیت آمیز ، ناتوانی انسان و پشیمان او را توصیف میکند . در سکانس (No.9) آریوزو تفسیرهای گوناگونی را از مرگ مسیحبا نواختن ناقوس جلجتا ارائه میکند . فضای موسیقی بس غریب است . صدا ها . ساز ها پیوسته پرده گردانی می کنند و هر بار لایه هایی از هارمونی باز می آفرینند . فضای تونال (6) و ریتمیک (7) آریا به شدت در تقابل با جو غم انگیز آریوزو است . آلتو ، دیگر آوای پشیمانی و شکوه به گوش نمی رساند، بلکه دعوتی سرور انگیز است که به « به آغوش مسیح باز آیید »
آریا (No.11) یک ری تورنللو است که در آن سولیست با قلب خود عهد تطهیر می بندد تا از آن طریق درون را محشور « آرامش شیرین مسیح» سازد . آریای پرشکوه پایانی (No.12) پیرایش بیان و مایه هاست . هر سولیستی به نوبت ظاهر می شود و گروه کر نیز به آرامی وداع مسیح را که در ژرفای گور آرمیده است ، زمزمه می کند . کر نهایی (No.13) پاسیون سنت ماتیوس را با یک آریای داکاپو (8) برای کر و ارکستر با هم پایان می برد . نغمه در یک ساراباند (9) موقر و گسترده بسط می یابد ، نغمه ئی که دیگر دعوت اندیشیدن به راه مسیح نمیکند ، بلکه ، بیش از آن ، درنگی بر گور مسیح است . اثر با الهام شگفت بر آسودن جذبه ی مسیح به پایان می رسد .
دانلود صوتی :
مشخصات :
ارکستر مجلسی لوزان.............................................Orchestre De Chambre De Lausanne
رهبر ارکستر : مایکل کوربز.........................................................................Micheal Corboz
خوانندگان :
سوپرانو : مارگارت مارشال....................................................................Margaret Marshall
آلتو :کرولاین واتکینسون.........................................................................Carolyn Watkinson
تنور : آنتونی رلف-جانسون.............................................................Anthony Rolfe-Johnson
باس : فیلیپ هاتن لوخن .....................................................................Philippe Huttenlocher
باس : فیلیپ هاتن لوخن .....................................................................Philippe Huttenlocher
-----------------------------------------------
*انجیل به روایت (متی) یکی از انجیل های چهارگانه ( متی ، یوحنا ، مرقس و لوقا ) . برای درک و حس بیشتر صحنه ها رجوع کنید به باب 27 و 28 انجیل متی ، عهد جدید ، کتاب مقدس
- Good Friday جمعه ئی پیش از عید پاک که به یادبود مصلوب شدن عیسی مسیح بزرگ داشتی برپا می شود .
- Golgotha ( عبری و به معنای جمجمه و کاسه یر ) مکانی که در آنجا عیسی را مصلوب کردند ، به معنای ماتمگاه . محل فاجعه هم آمده است . انجیل متی ( 27 و 34 )
- Aria مجموعه آوازی
- Aria R'tornello برگردان ، برگشت ، ترجیع ، مقدمه یک ترانه و پیش در آمد یا آواز دیگر ...
- Judas مرید و شاگرد مسیح که خیانت ورزید و مسیح را به دشمنانش تسلیم کرد . ( متن 26 ، 14 ، 48 )
- Tonal ، از تونتالیته . در این موسیقی هر ملودی به یک گام تعلق دارد و نقطه مقابل پلیفونی در قرن بیستم است . رویارویی وتقابل با (Modal) قبول و پذیررش تونال تقریبا تمامی موسیقی مغرب زمنی را در بر میگیرد ، از منصفین مقدم بر باخ تا واگنر و دبوسی .
- Rhythym ، بازتاب حرکات بدن در موسیقی که از طنین ضربان قلب و حرکات آدمی به هنگام کار تا حرکات درهم و پیچ در پیچ رقص نوسان پیدا می کند .
- Da Capo باز گشت به آغاز ، تکرار مجدد
- Sara Banda رقص سنگین و بسیار مشکل با ریشه اسپانیایی است . ساراباند سنگین ، و همواره همراه با نت های زینتی زیاد است که سر انجام در قرن هجدهم در سوییت کلاسیک ثبت شد .
**به علاقمندان دانلود قطعه سیزدهم را پیشنهاد میکنیم .
0 نظر:
ارسال یک نظر